Spadkodawca nie zawsze zostawia po sobie testament. Bywa też, że testament został unieważniony, np. z powodu braku podpisu na testamencie własnoręcznym. Wtedy podział spadku odbywa się według zasad dziedziczenia ustawowego. Regulują to przede wszystkim przepisy kodeksu cywilnego. Określają one kolejność dziedziczenia, krąg spadkobierców i dzieli ich na grupy. W dziedziczeniu ustawowym spadek otrzymują więc spadkobiercy ustawowi: zstępni, małżonek, rodzice, rodzeństwo, zstępni rodzeństwa. Spośród nich zstępni i małżonek należą do pierwszej grupy dziedziczenia, natomiast pozostałe osoby stanowią drugą grupę.
Grupy dziedziczenia wpływają na kolejność dziedziczenia. Pierwszeństwo mają więc małżonek oraz dzieci spadkodawcy. Małżonek musi otrzymać co najmniej 1/4 część spadku, ale w zasadzie dziedziczy on w takich samych częściach jak dzieci. Jeśli dzieci już nie żyją, dziedziczą wtedy wnuki czy prawnuki. Zmienia się tu jednak wysokość poszczególnych części. Gdy nieżyjące dziecko miało np. dwoje potomków, otrzymują oni po połowie tego, co należało się ich matce lub ojcu. Jeśli spadkodawca w ogóle nie miał dzieci, połowę spadku otrzymuje małżonek, 1/8 każdy z rodziców, a resztę rodzeństwo. Podział spadku zmienia się oczywiście w zależności od okoliczności.
W przypadku gdy jeden z rodziców nie dożyje, żyjący rodzic otrzymuje tyle samo co np. siostra spadkodawcy, przy czym dzielą się oni po połowie tego, co należałoby się drugiemu rodzicowi. Gdy spadkobiercami są małżonek i tylko rodzeństwo albo tylko rodzice, małżonek otrzymuje 1/2 całości, w drugą połową pozostali dzielą się po równo. Są to jednak podstawowe sytuacje, a przepisy kodeksu cywilnego regulują również przypadki, w których ma się do czynienia z wydziedziczeniem, separacją, rozwodem, zgonem. Udział spadkobierców w spadku ustala wtedy sąd. Jeśli nie ma spadkobierców, majątek otrzymuje nie dalsza rodzina, ale Skarb Państwa.